That Final Day #5

Robbie Reinelt, hero for one day

Dit is het 24ste jaar dat is er sprake van rechtstreekse degradatie uit het vierde profniveau van Engeland. In al die jaren hebben we verschillende saaie ontknopingen gehad, clubs die door faillissement er niet uit hoefden en promovendi uit de Conference wiens stadions niet voldeden, waardoor er niemand degradeerde. Gelukkig is er dit jaar weer sprake van een spannende strijd onderin, waarbij het tot op de laatste speeldag nagelbijten is voor de betrokkenen. In de 23 jaar daarvoor gebeurde dat nog zesmaal. De komende drie artikelen gaan over die final days uit het verleden. Als eerste komen de seizoenen 1986-1987 en 1996-1997 aan bod, met daarin bijtende honden, goals in de blessuretijd en Robbie Reinelt.

Voordat de FA in 1987 besloot om automatische degradatie vanuit het vierde profniveau in te voeren, was er aan het eind van het seizoen altijd sprake van een stemming. De kampioen van de Conference ging in een bak met de vier onderste clubs van het vierde niveau en de andere clubs uit de Football League mochten stemmen. Bijna altijd herkozen de clubs hun broeders uit de League. De FA was dat wat beu en besloot daarom rechtstreekse degradatie in te voeren voor de nummer 24, om wat meer spanning onderin te krijgen. In hetzelfde jaar werden ook de play-offs ingevoerd, dus veel veranderingen in een keer. Sinds 1987 zijn er een aantal geweldige ontknopingen geweest. Te beginnen met die uit het eerste jaar na de invoering van de rechtstreekse degradatie. De FA kreeg al meteen wat het wilde: een thriller van een einde.

1986-1987

De stand op de laatste speeldag zag er als volgt uit:

22. Lincoln City 48 (-18)

23. Torquay United 47 (-16)

24. Burnley 46 (-22)

Een apart gezelschap, dit trio clubs. Burnley was in 1960 nog kampioen van Engeland geweest en behoorde bij de twaalf oprichters van de Football League in 1888. In 1976 speelden The Clarets nog op het hoogste niveau. Sindsdien was het snel gegaan. In 1985 degradeerde Burnley voor het eerst in haar geschiedenis naar het allerlaagste profniveau en daar waren ze natuurlijk een club waar iedereen graag van wilde winnen, want veel clubs hadden nooit verwacht ooit een competitiewedstrijd tegen het grote Burnley te spelen. Het was nog altijd een grote club in de gedachten van de mensen. Zeker in vergelijking met de andere twee die op de laatste speeldag in de kelder van de Fourth Division stonden. Torquay United speelde, sinds de club in 1928 verkozen werd in de Football League, zowat zonder uitzondering op het laagste niveau. The Gulls hadden op papier ook de minste selectie en ze waren de twee jaar hiervoor (1985 en 1986) als 24ste en laatste geëindigd. Bij Torquay waren ze blij dat het toen nog verkiezingen waren op het eind van het seizoen, maar nu zag het er wel erg penibel uit. Van de drie clubs onderin stond Lincoln City er het beste voor. Het was eigenlijk bizar dat The Imps in deze situatie verzeild waren geraakt. De eerste seizoenshelft deed de club goed mee voor een plekje in de play-offs plekken en in maart stond de club nog veertien punten boven de vermaledijde laatste plek. Nadien zakte het als een plumpudding in elkaar en ineens was er de mogelijkheid om te degraderen. Het programma van de laatste speelronde zag Burnley thuis tegen Leyton aantreden. Voor de club uit Londen stond er ook nog wat op het spel, want Orient stond een puntje achter de zesde plek, die recht gaf op play-off voetbal. Lincoln mocht tegen het uitgespeelde Swansea City spelen, maar een uitwedstrijd naar Wales is nooit makkelijk. Torquay had het op papier het makkelijkste. Ze mochten thuis tegen Crewe, dat op plek 16 stond en al weken voor spel en bonen aan het voetballen was.

Burnley v Leyton Orient (09/05/1987)

Torquay United v Crewe Alexandra (09/05/1987)

Swansea City v Lincoln City (09/05/1987)

Om 15:00 werd er afgetrapt in de drie stadions. Er was een heel leger Imps naar Swansea afgezakt om de ploeg te steunen, terwijl de 3500 man bij Torquay ook hoog was. Maar in Burnley leefde de degradatiestrijd het meest. Het hele jaar waren er gemiddeld iets minder 3000 man naar Turf Moor gekomen, maar nu zat het flink vol met 17000 man. Het leek wel of heel Burnley was uitgelopen om de club een laatste groet te brengen. Die afscheidsgroet kon worden uitgesteld, want Burnley speelde een erg goede wedstrijd. Op het moment dat Ian Britton vlak na rust de 2-0 maakte, was duidelijk dat Burnley zijn plicht zou doen. Leyton kwam er nog eentje terug, maar daarbij bleef het. Lincoln bakte er zoals verwacht niets van in Swansea en verloor met 2-0. Burnley dus veilig, terwijl ze bij Lincoln moesten hopen dat Torquay zou verliezen. Bij rust stond het daar 0-2, dus niets aan de hand voor Lincoln. Maar vlak na rust scoorde Jim McNichol de 1-2. Diezelfde McNichol was een paar minuten voor het laatste fluitsignaal opnieuw de man waar alle aandacht naartoe ging. Hij probeerde met alle geweld een bal binnen te houden en rende daarbij recht op een politieman af. Die stond met zijn rug naar het veld en zag McNichol niet aankomen. Dat zag Bryn – de politiehond – wel en die dacht dat McNichol zijn begeleider wilde aanvallen. De herder wachtte geen moment en beet McNichol in zijn been. Veel pijn en het was nodig om de wond te hechten. Torquay had namelijk geen wissels meer over en McNichol moest dus verder spelen. Minutenlang lag de wedstrijd stil en in Burnley en Swansea was ondertussen al afgefloten. Zo wisten de spelers van Torquay dat ze nog één doelpunt nodig hadden om veilig te zijn. In de vierde minuut van blessuretijd viel die goal dan ook. 2-2 en Torquay was veilig. Lincoln City, dat het hele seizoen nog geen seconde op de laatste plaats had gestaan, vloog eruit. In Torquay werd Bryn een cultheld en ik heb ergens gelezen dat hij na zijn dood is opgezet en in de bestuurskamer van Torquay staat. Maar de kans is groot dat dit een mythe is, want ik heb dat nog nergens anders gelezen. Toch blijft Bryn een cultheld bij The Gulls. Lincoln keerde overigens na een jaar alweer terug doordat ze kampioen werden van de Conference.

Jimmy McNichol met Bryn. Na het afwenden van de degradatie weer de beste vrienden.

De uitslagen en de eindstand in 1987.

Burnley v Leyton Orient 2-1

Torquay United v Crewe Alexandra 2-2

Swansea City v Lincoln City 2-0

22. Burnley 46-49 (-21)

23. Torquay United 46-48 (-16)

24. Lincoln City 46-48 (-20)

1996-1997

De stand op de laatste speeldag zag er als volgt uit:

23. Brighton 45-46 (52-69)

24. Hereford 45-46 (49-64)

De jaren na 1987 was de spanning onderin ver te zoeken. Newport (’88), Darlington (’89), Colchester (’90) en Halifax (’93) waren al ruim voor de laatste speeldag gedegradeerd. In 1991 en 1992 bleven de nummers 24 in de League, doordat respectievelijk Aldershot en Maidstone failliet gingen en in 1994, 1995 en 1996 voldeden de stadions van de kampioenen in de Conference niet en die mochten dus niet promoveren. Een tegenvaller voor de FA, die op meer spanning onderin hadden gehoopt. De degradatieregeling begon op een farçe te lijken. Gelukkig kwam er toen het seizoen 1996-1997 en was het weer een geweldig spannende strijd onderin. Precies tien jaar na de laatste thriller. Ditmaal ging het tussen twee clubs in plaats van drie: Hereford United en Brighton & Hove Albion. Het allermooiste was nog wel dat ze op die laatste speeldag tegen elkaar speelden. In Edgar Street, het stadion van Hereford. Het leek wel of de man die het speelschema in elkaar had gedraaid dit zo bedoeld had. Twee heel verschillende clubs. Hereford speelde pas 24 jaar in de Football League. Ze hadden ooit een jaartje op het tweede niveau gespeeld, maar werden daar meteen laatste. De enige echte claim to fame van Hereford was de 2-1 overwinning op Newcastle United in 1972. Op dat moment was Hereford nog een non-league club, terwijl Newcastle op het hoogste niveau speelde. De 2-1 wordt nog altijd gezien als een van de grootste cup shocks allertijden. Brighton daarentegen was al sinds 1920 actief in het profvoetbal. Van 1979 tot en met 1983 speelde de club op het hoogste niveau en in dat laatste jaar werd zelfs de finale van de FA Cup gehaald. Een grote club dus, maar ook eentje die stervende was. Een jaar eerder waren ze al gedegradeerd vanuit de derde divisie naar de kelder en in december stonden ze daar stijf onderaan met twaalf punten achterstand. Een week voor deze wedstrijd in Hereford had Brighton haar laatste wedstrijd in het eigen stadion gespeeld. Pas in 2011 zal Brighton weer een nieuw stadion hebben. De club was in 1997 zowel financieel als sportief kapot en degradatie zou waarschijnlijk het einde betekenen voor de club. Er stond dus nogal wat op het spel voor The Seagulls.

Hereford United v Brighton & Hove Albion (03/05/1997)

De fans van Brighton kwamen vol met emotie richting Hereford. Ze dachten de week ervoor dat ze eigenlijk al gezien waren. Tijdens de afscheidswedstrijd van hun Goldstone Ground stonden ze nog drie punten achter op Hereford. Die verloren echter bij Leyton. De Farewell to Goldstone werd opgeluisterd door een 1-0 overwinning van Brighton op Doncaster. Bijna 12000 man waren daar aanwezig om te laten zien dat Brighton voor haar fans in ieder geval nog niet dood was. Voor de wedstrijd in Hereford was dan ook geen kaartje meer te krijgen. 8532 man konden er in (waaronder 3500 uit Brighton) en geen eentje meer. Een Final Day in haar zuiverste vorm. Vreemd genoeg had Brighton aan een gelijkspel genoeg. Het doelsaldo van The Seagulls was minder dan dat van Hereford, maar het ging dit jaar om wie de meeste goals had gemaakt. Bizar, maar de FA hield wel van experimenten in die tijd. Een hypernerveuse wedstrijd volgde. Hereford was iets beter, maar echte kansen kwamen er niet. Brighton besloot daarop Hereford te helpen en Kerry Mayo schopte de bal achter zijn eigen keeper. Vier degradaties in 16 jaar, stadion kwijt, club zo goed als failliet en nu de Football League uit donderden door een eigen doelpunt. De Brighton-fans waren niet te benijden. Bij rust was het 1-0 en aan Brighton-zijde werd er na een tien minuten in de tweede helft ene Robbie Reinelt ingebracht. Een matige speler, maar dat waren ze allemaal bij Brighton dus veel verschil maakte het niet. Reinelt zou ook nooit iets opmerkelijks doen in zijn hele carrière, behalve deze dag. In de 62ste minuut kreeg hij een bal voor zijn voeten die terugkwam van de paal en tikte hij hem langs de Hereford-keeper. Geen wereldgoal, maar wel de belangrijkste uit de historie van The Seagulls. Het bleef namelijk 1-1. Brighton bleef erin en krabbelde langzaam omhoog. Hereford zou maar liefst 9 jaar in de Conference spelen voordat ze terugkwamen in de Football League.

Hereford v Brighton uit 1997. Bizar dat juist deze twee clubs elkaar op de laatste speeldag tegenkwamen.

De uitslagen en de eindstand in 1997.

Hereford United v Brighton & Hove Albion 1-1

23. Brighton 46-47 (53-70)

24. Hereford 46-47 (50-65)